Een belangrijk punt van strijd in deze periode is de uitspraak dat Covid-19 niet ‘zomaar een griepje’ is.
Tegenstanders van de maatregelen schermen dan meteen met de IFR die inmiddels bewezen in dezelfde orde ligt als van de normale griep. Het artikel ‘Infection fatality rate of COVID-19 inferred from seroprevalence data‘ van John P A Ioannidis op de website van de WHO geeft daar toch wel een niet te weerleggen oordeel over.
Wat dan nog overblijft is het debat over de gevolgen van een Covid-19 besmetting als je er ziek van wordt, maar niet aan dood gaat. En ook dat Covid-19 heel specifieke klachten geeft die je bij de griep niet zou zien.
Geur of smaakverlies
Een van die klachten is het verlies van geur en smaak, een symptoom dat wel wordt gezien als de ‘kanarie in de kolenmijn’ als het om Covid-19 gaat. Het is echter opvallend dat dit symptoom toch echt al jarenlang gerapporteerd wordt voor griep.
De krant Trouw rapporteert op 31 jan 2014: Hoelang blijft je smaak weg na een griepje?
Bij ziekenhuizen is het verschijnsel al jarenlang bekend. De patiënten informatie website www.kno.nl rapporteert op de pagina over het reukorgaan:
De meest voorkomende oorzaak van reukverlies is een virale bovensteluchtweginfectie. Na een ogenschijnlijk normale griep bemerkt de patiënt dat de reuk grotendeels of geheel is verdwenen. In de meeste gevallen is er dan sprake geweest van een infectie met een para-influenza virus type 3.
Ook het Radbout UMC, Het Erasmus MC en het Medisch Centrum Twente informeren patiënten met reukstoornissen op dezelfde wijze.
Het boek Klinische neurologie door Joannes Bernardus Maria Kuks beschrijft eveneens griep of een virale infectie als oorzaak van geurverlies.
Tot slot bericht het AD in april 2019 (ruim voor de Corona Pandemie): Ilona zou nooit meer kunnen ruiken, totdat ze zichzelf trainde met geurpotjes.
Vijf jaar geleden (2014) overkomt Ilona (31) iets vreemds tijdens een werkreis naar India. Terwijl haar collega’s lyrisch zijn over de curry’s – ze ruiken zo heerlijk, en oh, die smaak! – denkt zij alleen maar: wat een tegenvaller. ,,Ik proefde dat het erg zout was, meer niet. Ik rook niks.”
Die nacht krijgt ze griep. Na vijf weken is ze weer opgeknapt, maar haar reuk komt niet terug. ,,Toen dacht ik: wat is er aan de hand? Ik ben bang.”
We zien in dit relaas zowel het geurverlies terug alsook een langdurig ziekteproces van 5 weken. Een lange duur voor herstel wordt ook vaak als specifiek voor Covid-19 gezien.
Longschade
Een andere bijwerking die aan Covid-19 wordt toegedicht is blijvende of langdurige longschade.
In de Telegraaf van 25 nov 2020 vinden we echter: longen herstellen meestal goed na Covid-19:
Volgens longarts Bram van den Borst van het academische ziekenhuis Radboud UMC in Nijmegen is het herstel te vergelijken met genezing na een zware longontsteking. Hij noemt het „bemoedigend” dat de longen zich drie maanden na Covid-19 zo goed herstellen.
Hier zien we dus weer dat de verschillen niet dramatisch zijn vergeleken met de griep, die ook regelmatig tot ‘Severe Acute Respiratory Infection’ (SARI) leidt. En herstel van een longontsteking als gevolg van een verkoudheid of griep duurt gewoonlijk wel even zo meldt ook het Longfonds:
Verschillende dingen vergroten de kans op een longontsteking:
een lage weerstand: een heftige verkoudheid of griep kan overgaan in een longontsteking
leeftijd: mensen jonger dan 10 en ouder dan 55 hebben meer kans op een longontsteking
Herstellen van een longontsteking kan weken tot maanden duren
Uiteraard betekent dit alles niet dat Covid-19 geen ernstig ziektebeeld kan veroorzaken. Een longontsteking is altijd serieus. De vraag is echter of de reputatie van Covid-19 ten opzichte van de griep op dit punt wel terecht is.
Andere complicaties
Zoals te lezen in patiënten informatie zijn de belangrijkste en meest voorkomende complicaties van influenza (griep) primaire virale infecties zoals een pneumonie (longontsteking) of een myocarditis (ontsteking van de hartspier) of pericarditis (ontsteking van het hartzakje).
Daarnaast kunnen secundaire bacteriële infecties ontstaan, zoals een middenoorontsteking of een bacteriële longontsteking. Ook niet-fatale ernstig invaliderende aandoeningen zoals een hersenbloeding, hartaanval of ontregeling van diabetes komen voor. Zeer zeldzame complicaties zijn onder andere acute encephalopathie (hersenaandoening), myositis (spierontsteking) en auto-immuunziekten.
Ook hier zien we een beeld waaruit blijkt dat ‘een griepje’ echt niet onschuldig is waardoor het vergelijken van Covid-19 met een ‘onschuldig griepje’ eigenlijk misleidend is voor wat betreft de ernst van griep.
Opname op de IC
Er wordt vaak beweerd dat ‘er nooit patiënten met influenza op de intensive care terecht komen’. Ook wordt er beweerd dat dit zeker nooit met jonge mensen het geval is, terwijl dit met corona juist wel gezien zou worden.
Op zijn blog meldt Dr. Erwin Kompanje echter:
Iedere ervaren intensivist en intensive care verpleegkundige, zeker in de academische ziekenhuizen, heeft meegemaakt dat ernstig zieke patiënten met influenza op de intensive care behandeld moeten worden. Zij herinneren dat zeker omdat het juist vaak jonge ernstig zieke patiënten betreft en de sterfte ondanks alle inspanningen zo hoog is. Dat maakt écht indruk. In vergelijking met COVID-19 spreken veel mensen de laatste maanden over influenza (de échte griep en niet een verkoudheid) als zijnde ‘een griepje’. Daarmee willen zij aangeven dat COVID-19 in alle gevallen een veel ernstigere ziekte is dan influenza. Zij kennen de feiten helaas niet.
Kompanje is universitair hoofddocent klinische ethiek en klinisch onderzoeker bij de afdeling Intensive Care van het Erasmus MC. Hij weet dus waarover hij spreekt. Volgens hem overlijden er in de ‘ontwikkelde’ landen jaarlijks tussen 250.000 – 500.000 personen aan de gevolgen van influenza. De griep is daarmee is het een belangrijke doodsoorzaak, en met name ook onder jongeren. Kompanje haalt vervolgens de medische literatuur aan waaruit zijn punt duidelijk blijkt:
A.M.H. Wuister en M. Koeman in het Netherlands Journal of Critical Care: ‘Op de IC werd een grote groep jonge en relatief gezonde mensen opgenomen met een ernstige influenza-infectie en een hoge incidentie van multi-orgaanfalen en een hoog sterftecijfer’.
M.C. Beumer en collegae in Journal of Critical Care: Tussen 01 oktober 2015 en 01 april 2016 werden in het Radboud UMC in Nijmegen en het Maastricht universitair medisch centrum 199 patiënten met griep opgenomen waarvan 45 (23%) op de intensive care moesten worden behandeld. Van de IC-patiënten waren er 7 (16%) jonger dan 18 jaar, 4 (9%) tussen 18-50 jaar, 22 (49%) tussen 50-65 jaar en 12 (27%) ouder dan 65 jaar.
Alexander Schauwvlieghe en collegae in de Lancet Respiratory Medicine: In de beschouwde ziekenhuizen moesten tussen januari 2009 en juni 2016 432 patiënten met griep op een Intensive Care worden opgenomen. Driekwart moest mechanisch worden beademd. Een kwart van de patiënten overleefden de infectie met influenza niet en overleden.
Concluderend stelt Kompanje:
Laten we alsjeblieft ophouden met spreken over influenza alleen maar als een ‘simpel griepje’ en over COVID-19 alleen maar als een ‘levensbedreigende aandoening’. Beide ziekten verlopen bij de meeste mensen gelukkig als een niet-ernstige ziekte, maar bij sommigen zeer ernstig waar een derde van de op de IC opgenomen patiënten dood aan gaat.
Lang Hersteltraject
Buiten specifieke klachten of complicaties wordt bij mildere vormen van een Covid-19 ziektebeeld wel gesproken over de langdurigheid van het herstel nadat de symptomen afgenomen zijn. Vermoeidheid en gebrek aan spierkracht worden gemeld.
Bekend is dat Chronisch Vermoeidheids Syndroom (CVS) wel gelinkt wordt aan influenza en ook Q-koorts kan deze symptomen oproepen.
De Canadese stad Toronto werd in 2003 getroffen door een uitbraak van SARS, vooral onder medisch personeel, en een jaar later had meer dan de helft van de patiënten nog altijd last van vermoeidheid, terwijl hun longen in orde waren. Drie jaar later bleek dat enkele tientallen zorgmedewerkers nog steeds niet aan het werk konden, met een klachtenpatroon dat leek op CVS: uitputting, pijn, spierzwakte, slaapproblemen.
Het is dus denkbaar dat Covid-19 een soortgelijk effect kan hebben. Het is echter onduidelijk of deze klachten nu echt meer voorkomen na een doorgemaakte Covid-19 besmetting dan met Influenza. Het zou heel goed kunnen dat er meer aandacht voor is omdat Covid-19 momenteel de berichtgeving in het nieuws bepaalt.
Daarnaast is nog onduidelijk welk effect vroegtijdige 1e lijns behandeling met HCQ of Ivermectine op het voorkomen van complicaties zullen hebben omdat deze geneesmiddelen tot nog toe zijn tegengewerkt.
Conclusie
Covid-19 is geen ‘griepje’ maar wel een ‘Griep’. Beide ziekten verlopen bij de meeste mensen gelukkig als een niet-ernstige ziekte, maar bij sommigen zeer ernstig waar een derde van de op de IC opgenomen patiënten dood aan gaat.