Categorieën
Fact Check Statistiek

De Kinkhoest ‘Crisis’

Het klopt dat de vaccinatiegraad voor kinkhoest teruggelopen is van 95 naar 90% in de afgelopen twee jaar. Het verhaal in de media is dat als direct gevolg hiervan nu 4 kinderen overleden zijn in Nederland.

De vraag is echter of je dat wel zo kunt stellen. Daarvoor moeten we wat gegevens over kinkhoest gaan bekijken (In het engels heet deze ziekte pertussis).

In de onderstaande grafiek met gegevens van de OECD is te zien (de grijze stippellijn) dat er in Nederland van 1999 – 2019 gemiddeld zo’n 40 gevallen op de 100.000 personen gemeld werden (zo’n 7000 gevallen per jaar dus). Veel meer overigens dan in de ons omringende landen waar de vaccinatiegraad vergelijkbaar was (de vette gekleurde lijnen).

Uitbraken komen regelmatig voor omdat het vaccin stam specifiek is en er verschillende bacteriestammen voorkomen. Pre-natale vaccins worden pas sinds 2019 gegeven zodat daar het effect nog niet van kan worden vastgesteld.

Het CBS tekent in de periode 1999-2019 tot 2 sterfgevallen per jaar op. Dat is vergeleken met de UK waar in de piek van 2012 wel 14 individuen overleden erg laag, zeker gezien de fors hogere incidentie van kinkhoest in Nederland.

Op basis van incidentie en bevolkingsomvang zou een aantal van 14 ook in Nederland te verwachten zijn geweest. De vraag is dus of kinkhoest altijd als primaire doodsoorzaak wordt opgetekend. Het zou zomaar kunnen dat een aantal sterfgevallen onder andere luchtwegaandoeningen zijn geregistreerd.

Of we dus nu daadwerkelijk met een piek in de sterfte te maken hebben valt te bezien. Gezien de grote variatie in de incidentie over de afgelopen jaren kunnen we zeker niet spreken van een direct effect van de vaccinatiegraad, hoogstens van een piek in de incidentie die op zich niet ongewoon is.

Uit het historisch verloop blijkt dat ook met rond de 95% vaccinatie kinkhoest gewoon aanwezig blijft. Zero-kinkhoest is daarom net zo’n onmogelijk doel als zero-covid en vaccinatiedwang even onacceptabel.

Of een kinkhoest vaccin (als onderdeel van de DKTP cocktail) werkt of dat het al dan niet veilig is staat eigenlijk los van deze discussie. Feit is dat de ziekte door het vaccin niet uitgeroeid is en dat het aantal gevallen zo groot is dat het zeker niet alleen zuigelingen betreft. Dan zou de sterfte namelijk veel hoger moeten liggen.

Ook belangrijk is het om het aantal sterfgevallen in perspectief te plaatsen: de rijksoverheid geeft aan dat er in 2022 bijvoorbeeld 540 kinderen voor hun 1e levensjaar overleden zijn. De vier die nu aan kinkhoest gestorven zijn vormen op zo’n aantal een fractie van minder van 1%. Je zou dus kunnen zeggen dat de kans om aan iets anders dan kinkhoest dood te gaan voor je 1e verjaardag zo’n 100x groter is.

Categorieën
Regelgeving

Vaccinatiedrang

Recent wordt in de Main Stream Media steeds vaker een platform geboden aan personen die het concept van vaccinatiedrang proberen te legitimeren in relatie met de corona vaccins. Voor vaccinatie tegen kinderziekten speelt deze discussie al wat langer en het gevaar bestaat dat argumenten uit deze separate discussie misbruikt gaan worden om het idee te verspreiden dat drang (of zelfs dwang) bij corona vaccinatie met onze grondrechten te verenigen is.

Op 8 April 2021 deed de Grote Kamer van het Europese Hof uitspraak in ‘Vavricka and others versus The Czech Republic’ over vaccinatiedrang bij kinderen. In deze uitspraak kwamen de rechters tot de rechtsopvatting dat overheden een ruime mate van beoordelingsvrijheid zouden hebben om een meer dwingend vaccinatiebeleid te kiezen en dat het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) zo’n beleid niet in de weg zou staan.

Zonder verder naar de details en bijzonderheden van de rechtsvraag te kijken lijkt deze uitspraak een vrijbrief voor onze overheid om tot vaccinatiedrang voor corona te besluiten. Er zijn echter fundamentele verschillen tussen vaccinaties tegen kinderziekten en die tegen corona. Die verschillen zouden tot een compleet andere uitkomst leiden bij een soortgelijke rechtszaak over de corona vaccinatie.

Categorieën
Statistiek

De impact van Corona en Griep op de IC

In het 1e artikel uit dit drieluik (Corona en de Capaciteit van de Curatieve Zorg) hebben we gezien dat de capaciteit in de algemene verpleegafdelingen van de ziekenhuizen geen beperking vormde voor de behandeling van corona patiënten. In het 2e artikel (Corona en de Capaciteit van de IC) kwam naar voren dat de hoeveelheid gekwalificeerd personeel op de IC’s niet beperkend was zolang we in aanmerking namen dat de bezetting per bed onder piekbelasting verlaagd kan worden en eventueel verloven ingetrokken als de nood aan de man komt. De enige beperking zou het aantal fysiek beschikbare IC bedden kunnen zijn, waarbij een aantal van rond de 1600 bewezen moet worden geacht op basis van gegevens van het LCPS.

In dit laatste artikel onderzoeken we de daadwerkelijke belasting van de IC’s tijdens de 1e golf van Corona en we onderzoeken welke capaciteitsuitbreiding van de zorg (zowel in bedden als in personeel) gewenst zou zijn. Daarnaast vergelijken we de belasting door corona met die door de griepgolf van 2017/18.

Categorieën
Statistiek

Corona en de Capaciteit van de IC

In het vorige artikel van dit drieluik (Corona en de Capaciteit van de Curatieve Zorg) hebben we gezien dat er geen redenen te vinden zijn waarom corona tot capaciteitsproblemen geleid zou hebben in de curatieve zorg. De curatieve zorg bestaat voornamelijk uit de verpleegafdelingen waar patiënten worden opgenomen om medische ingrepen te ondergaan. Daarnaast valt ook de spoedeisende hulp onder curatieve zorg.

Volgens het nieuws was er echter duidelijk een probleem in de zorg. Maar als het probleem niet in de curatieve zorg lag, dan zou dat bij de belasting van de IC afdelingen gelegen moeten hebben. In dit tweede artikel uit het drieluik over de capaciteit in de zorg bekijken we daarom de Intensive Care capaciteit.

Categorieën
Statistiek

Corona en de Capaciteit van de Curatieve Zorg

De berichtgeving in de media over de capaciteit van de zorg m.b.t. Covid‑19 geeft een nogal diffuus beeld. Tijdens de piek van de 1e golf zou de reguliere curatieve zorg grotendeels tot stilstand zijn gekomen, terwijl de Intensive Care afdelingen vol stroomden. Maar over ‘code zwart’ werd niet gesproken. Tijdens wat de 2e en 3e golf is gaan heten zagen we lagere cijfers qua Covid‑19 patiënten op de curatieve zorg- en IC‑afdelingen, maar werd ons juist wel het doemscenario van ‘code zwart’ voorgehouden, waarbij triage nodig zou worden.

Volgens de media werden de ziekenhuizen tijdens de 1e golf overstelpt met Covid‑19 patiënten en werd er over opschaling van de IC capaciteit gesproken. Dat zou echter heel moeilijk zijn doordat het niet alleen om bedden ging maar ook om gekwalificeerd personeel dat niet zo snel kon worden opgeleid. Bovendien lag volgens Gommers verveling op de loer als dat personeel niets te doen zou hebben. Opvallend was wel dat een aanbod voor een volledig operationeel en bemand Covid‑19 IC‑schip (waarmee de IC‑capaciteit snel en tijdelijk kon worden uitgebreid) meermaals genegeerd en afgeslagen werd.

In een drieluik van artikelen op dit blog gaan we op zoek naar de werkelijkheid achter de berichtgeving over de capaciteit van de zorg in coronatijd. Hiervoor is het nodig een beeld te vormen over:

  1. De capaciteit van de curatieve zorg (bedden, zorgpersoneel en artsen)
  2. De capaciteit van de Intensive Care (bedden, gespecialiseerd zorgpersoneel en IC artsen + intensivisten)
  3. Het effect van corona op de belasting van de zorg, vergeleken met het griepseizoen 2017/18
Categorieën
Fact Check

Vaccin – bijwerkingen onder de loep

De Claim

Over bijwerkingen van de coronavaccins meldt het Ministerie van VWS:

De coronavaccins zijn getest op tienduizenden mensen. Sommige mensen hebben een paar dagen last van spierpijn of koorts. Dat gebeurt vaker bij vaccinaties. De meeste bijwerkingen beginnen binnen 6 weken na vaccinatie. Deze gaan bijna altijd vanzelf over.

Het kan ook zijn dat er onbekende bijwerkingen optreden bij het coronavaccin. Die kans is klein. Neem bij onbekende bijwerkingen of als u zich zorgen maakt contact op met uw huisarts.

Als voorbeelden van bijwerkingen worden genoemd:

Roodheid, pijn en/of zwelling op de prikplek, spier- en gewrichtspijn, vermoeidheid, hoofdpijn, koude rillingen of verhoging.

Niet echt zaken om je zorgen over te maken en volgens het Ministerie mag een vaccin bij twijfel over de veiligheid ook niet worden toegelaten in Nederland.

Discussie

Je zou natuurlijk kunnen blindvaren op de geruststellende woorden van het Ministerie, maar het zou ook wel prettig zijn als er gewoon cijfers zijn die aantonen dat het goed zit. Echter, hoe het nu werkelijk gesteld is met de veiligheid van de coronavaccins, daar is nog niet zo eenvoudig achter te komen.

Categorieën
Fact Check

Vaccin-effectiviteit onder de loep

Claim

De campagnes van de overheid benadrukken dat Corona vaccinaties zeer effectief zouden zijn om jezelf, je familie, je collega’s en de kwetsbare ouderen te beschermen tegen de effecten van Covid-19.

Beschouwing

Als je bescherming zou willen bieden tegen een gevaarlijke ziekte waarvoor weinig of geen effectieve behandelmethoden beschikbaar zijn, zou je kunnen overwegen om heel snel een vaccin te ontwikkelen en dit half getest aan de bevolking aan te bieden. Je neemt dan een risico op bijwerkingen maar het middel zou minder erg kunnen zijn dan de kwaal. Dit heet “Emergency Use Authorisation” en in het artikel Vaccin-goedkeuring onder de loep hebben we het erover gehad dat dit nu precies de situatie is met betrekking tot de huidige vaccins.
Bij een “Emergency Use Authorisation” wil je dan natuurlijk wel weten of het vaccin ook werkelijk effectief genoeg is om het risico voor lief te nemen. Als een vaccin voor 10% het risico op de ziekte verkleint, zul je het risico op onbekende bijwerkingen waarschijnlijk niet nemen, maar bij 90% of hoger mogelijk wel. Het complete verhaal is eigenlijk nog wat ingewikkelder maar daar komen we verder in dit artikel op.

Nu zijn er uiteraard onderzoeken uitgevoerd door de fabrikanten, maar om daaruit echt iets te kunnen zeggen over de effectiviteit van Corona vaccins moeten we wel eerst kijken naar de protocollen die gevolgd zijn om die effectiviteit te meten. Als je iets wilt meten moet je namelijk vooraf een hoop aandacht besteden aan de manier waarop je je experiment opzet zodat datgene wat je wilt meten ook goed meetbaar is.

Categorieën
Fact Check

Vaccin-goedkeuring onder de loep

Claim:

De overheid beweert in zijn campagnes dat de COVID-19 vaccins zijn goedgekeurd na uitgebreid onderzoek naar hun veiligheid.

Beschouwing

De procedure voor een zogenaamde “marketing authorization” door de EMA (het Europees Medicijn Agentschap) heeft uitgebreide procedures die een geneesmiddel moet doorlopen om een zogenaamde “marketing authorization” te verkrijgen. Ook de Amerikaanse FDA heeft soortgelijke regels.

Voor geen van de vaccins is echter op dit moment voldaan aan de beoordelingseisen voor toelating als geregistreerd geneesmiddel met een “marketing authorization”. Uitsluitend voorlopige onderzoeken zijn op dit moment afgerond en hoewel deze onderzoeken niet hebben bewezen dat de middelen onveilig zijn, is er zeker ook geen bewijs dat deze middelen (zeker op de langere termijn) wel veilig zullen zijn.

De claim dat de vaccins zijn goedgekeurd is dus misleidend omdat de huidige status van deze middelen is dat ze alleen zijn toegelaten voor ‘Emergency Use’, voor gebruik in noodgevallen dus! De fase 3 testen lopen namelijk nog door tot 2023.

NB: voor zwangere- of borst voedende vrouwen en kinderen onder de 16 zijn zelfs de fase 2 testen nog niet afgerond!

Deze informatie is overigens gewoon openbaar te vinden bij de fabrikanten van de vaccins zelf:

Categorieën
Fact Check

Besmetting beteugelen

Als reden voor steeds verdergaande maatregelen wordt steevast aangevoerd dat deze nodig zijn om de verspreiding van het virus in te dammen en de besmettingen te beteugelen. Je zou dus verwachten dat er wel een statistisch verband moet zijn tussen de zwaarte van genomen maatregelen, en de groei van het aantal besmettingen in een land.

Een vergelijking van de zwaarte van de maatregelen tussen landen kan gemaakt worden aan de hand van de ‘Covid Stringency Index’, een getal tussen 0 en 100 dat aangeeft hoe streng de maatregelen geweest zijn. Het lijkt redelijk om aan te nemen dat maatregelen (als ze effectief zijn) binnen een week of twee de groei of krimp van het aantal gevallen moeten gaan veranderen. Als je dus de strengheid van de maatregelen uitdrukt in een getal, en dat getal vervolgens afzet tegen de groei of krimp van het aantal gevallen over een periode van twee weken, dan zou je een verband verwachten.

Categorieën
Algemeen

Een experimenteel vaccin

In de 1e week van 2021 zal begonnen worden met het toedienen het vaccin van Pfizer, terwijl ook de vaccins van Moderna en Astra Zeneca binnenkort beschikbaar gaan komen. De berichtgeving door regering en media verspreidt de notie dat deze vaccins op veiligheid getest zijn en zonder risico gebruikt kunnen worden om de levensgevaarlijke corona pandemie het hoofd te bieden.

Dat de werkelijkheid iets anders ligt bewijst een ‘policy brief’ van de WHO van 18 december jongstleden:

Emergency use designation of COVID-19 candidate vaccines: ethical considerations for current and future COVID-19 placebo-controlled vaccine trials and trial unblinding